Kalp ve Damar Sağlığı İçin Kan Tahlillerinin Önemi: Hangi Değerler Ne Anlama Geliyor?
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15775540Anahtar Kelimeler:
Kardiyovasküler Hastalıklar, Kan Tahlilleri, LDL, HDL, Biyobelirteçler, Risk DeğerlendirmesiÖzet
Kardiyovasküler hastalıklar, dünya genelinde en yaygın ölüm nedenlerinden biri olup, bireylerin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu hastalıkların erken teşhisi ve risk değerlendirmesinde kan tahlilleri kritik bir rol oynar. Kolesterol profili (LDL, HDL, total kolesterol, trigliseridler), kan şekeri, HbA1c, troponin, yüksek hassasiyetli C-reaktif protein (hs-CRP), fibrinojen, homosistein ve lipoprotein(a) (Lp(a)) gibi biyobelirteçler, kardiyovasküler sağlık hakkında önemli bilgiler sunmaktadır.
Bununla birlikte, kan tahlillerinin yalnızca referans aralıklarına göre değerlendirilmesi yetersiz kalmaktadır. Yaş, cinsiyet, genetik yatkınlık, yaşam tarzı ve diğer metabolik faktörler, biyokimyasal sonuçların yorumlanmasında belirleyici rol oynar. Ayrıca, toplumda bu testlerin yanlış yorumlanması, bireylerin ya sağlık risklerini göz ardı etmesine ya da gereksiz endişelere kapılmasına neden olabilmektedir.
Bu çalışmada, kardiyovasküler hastalıkların önlenmesi ve erken teşhisi için kan tahlillerinin doğru yorumlanmasının kritik önemi vurgulanmaktadır. Kan tahlillerinin yalnızca laboratuvar referans değerleri ile değil, bireyin genel sağlık durumu, yaşam tarzı ve genetik risk faktörleriyle birlikte değerlendirilmesi gerektiği belirtilmektedir. Ayrıca, bireylerin bu testleri uzman rehberliğinde yorumlamalarının teşvik edilmesi, yanlış değerlendirmelerin ve gereksiz endişelerin önüne geçilmesi açısından büyük önem taşımaktadır. Toplumun bilinçlendirilmesi amacıyla sağlık kuruluşları, eğitim programları ve medya aracılığıyla farkındalık çalışmalarının artırılması, kardiyovasküler hastalık yükünü azaltmada etkili bir strateji olarak öne çıkmaktadır. Bu bağlamda, erken teşhisin önemi, düzenli sağlık kontrollerinin teşvik edilmesi ve bireylerin yaşam tarzı değişiklikleri konusunda bilinçlendirilmesi, hastalıkların önlenmesi açısından kritik bir yaklaşım olarak değerlendirilmektedir.
Referanslar
Gaidai O, Cao Y, Loginov S. Global cardiovascular diseases death rate prediction. Curr Probl Cardiol. 2023;48(5):101622.
Di Cesare M, Perel P, Taylor S, Kabudula C, Bixby H, Gaziano TA, Pinto FJ. The heart of the world. Glob Heart. 2024;19(1):11.
Global Cardiovascular Risk Consortium. Global effect of modifiable risk factors on cardiovascular disease and mortality. N Engl J Med. 2023;389(14):1273-1285.
Grundy SM, Stone NJ, Bailey AL, Beam C, Birtcher KK, Blumenthal RS, Yeboah J. 2018 AHA/ACC/AACVPR/AAPA/ABC/ACPM/ADA/AGS/APhA/ASPC/NLA/PCNA guideline on the management of blood cholesterol: executive summary: a report of the American College of Cardiology/American Heart Association Task Force on clinical practice guidelines. Circulation. 2018;139(25):e1082.
Small AM, Pournamdari A, Melloni GE, Scirica BM, Bhatt DL, Raz I, Natarajan P. Lipoprotein (a), C-reactive protein, and cardiovascular risk in primary and secondary prevention populations. JAMA Cardiol. 2024;9(4):385-391.
März W, Kleber ME, Scharnagl H, Speer T, Zewinger S, Ritsch A, Laufs U. HDL cholesterol: reappraisal of its clinical relevance. Clin Res Cardiol. 2017;106:663-675.
Ganjali S, Gotto AM Jr, Ruscica M, Atkin SL, Butler AE, Banach M, Sahebkar A. Monocyte‐to‐HDL‐cholesterol ratio as a prognostic marker in cardiovascular diseases. J Cell Physiol. 2018;233(12):9237-9246.
Nordestgaard BG, Varbo A. Triglycerides and cardiovascular disease. Lancet. 2014;384(9943):626-635.
American Diabetes Association. Standards of medical care in diabetes. Diabetes Care. 2020;43(Suppl 1):S14-S31.
Stark M, Kerndt C, Sharma S. Troponin. StatPearls. 2023.
Surma S, Banach M. Fibrinogen and atherosclerotic cardiovascular diseases—review of the literature and clinical studies. Int J Mol Sci. 2021;23(1):193.
Ganguly P, Alam SF. Role of homocysteine in the development of cardiovascular disease. Nutr J. 2015;14:1-10.
Lau FD, Giugliano RP. Lipoprotein (a) and its significance in cardiovascular disease: a review. JAMA Cardiol. 2022;7(7):760-769.
Goryacheva OA, Ponomaryova TD, Drozd DD, Kokorina AA, Rusanova TY, Mishra PK, Goryacheva IY. Heart failure biomarkers BNP and NT-proBNP detection using optical labels. Trends Analyt Chem. 2022;146:116477.
Ząbczyk M, Ariëns RA, Undas A. Fibrin clot properties in cardiovascular disease: from basic mechanisms to clinical practice. Cardiovasc Res. 2023;119(1):94-111.
Rodgers JL, Jones J, Bolleddu SI, Vanthenapalli S, Rodgers LE, Shah K, Panguluri SK. Cardiovascular risks associated with gender and aging. J Cardiovasc Dev Dis. 2019;6(2):19.
Reyes-Soffer G, Ginsberg HN, Berglund L, Duell PB, Heffron SP, Kamstrup PR, American Heart Association Council on Arteriosclerosis, Thrombosis and Vascular Biology; Council on Cardiovascular Radiology and Intervention; and Council on Peripheral Vascular Disease. Lipoprotein (a): a genetically determined, causal, and prevalent risk factor for atherosclerotic cardiovascular disease: a scientific statement from the American Heart Association. Arterioscler Thromb Vasc Biol. 2022;42(1):e48-e60.
Rankinen T, Sarzynski MA, Ghosh S, Bouchard C. Are there genetic paths common to obesity, cardiovascular disease outcomes, and cardiovascular risk factors? Circ Res. 2015;116(5):909-922.
Okura M, Ogita M, Yamamoto M, Nakai T, Numata T, Arai H. Health checkup behavior and individual health beliefs in older adults. Geriatr Gerontol Int. 2018;18(2):338-351.
Hurst JW, Morris DC, Alexander RW. Hurst's the Heart, 14th Edition: A Cardiovascular Medicine Reference. McGraw Hill Professional; 2017.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 MEHES JOURNAL

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.