Antioksidanların Kardiyovasküler Hastalıklara Karşı Önemi

Özet

Kardiyovasküler hastalıkların oluşmasına neden olan faktörler arasında yer alan sigara, yetersiz fiziksel aktivite, hipertansiyon, obezite, diyabet, hiperlipidemi gibi etkenlere ek olarak ayrıca bu hastalıklarda oksidatif stresin rolü de bulunmaktadır. Oksidatif stres, canlı da oksidanlar ve antioksidanlar arasındaki dengenin antioksidanların zararına olacak şekilde bozulmasından kaynaklanır. Bu durum, kardiyak yeniden şekillenmenin patofizyolojisinde ciddi bir etken olduğu ve kalp yetmezliğinin oluşumuna ve gelişimine neden olduğu belirtilmiştir. Canlıda metabolik faaliyetler sonucunda yan ürün olarak serbest radikaller sentezlenmektedir. Hücrede bu radikallerin yoğunluğu arttığı zaman oksidatif stres tetiklenir. Organizmada serbest radikalleri ortamdan temizleyerek oksidatif stresin oluşmasını engelleyen maddelere antioksidanlar denir. Antioksidanlar, serbest radikallerin oluşumunu denetlerler. Bu şekilde lipid peroksidasyonun meydana gelmesini inhibe ederek oksidatif stresin oluşmasını engellerler. Sonuç olarak antioksidanlar, serbest radikalleri ortamdan uzaklaştırabilecek güçlü fonksiyonu bulunan maddeler olup, bu yolla immün sistemi güçlendirerek hastalık ihtimalini de azaltmış olurlar. Bu maddeler bitki veya organizma kökenli olabilirler. Beslenme yoluyla alınan meyve ve sebzeler antioksidan yönünden önemli kaynaklardır. Yapılan çalışmalarda çoğu bitkisel ürünlerin kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve kanser gibi dejeneratif rahatsızlıkların engellenmesinde terapötik ajanlar olarak rol oynadıkları ortaya konulmuştur. Bu derleme çalışmasındaki amacımız, kardiyovasküler hastalıkların nedenlerinden biri olan oksidatif hasar ve bu hasarı nötrleştirebilme gücü olan antioksidanlar hakkında genel bir bilgi sunmaktır. Ayrıca   polifenolleri içeren antioksidan özelliklerinin olduğu bilinen bazı baharat ve meyvelerin kardiyovasküler risklere karşı etkilerini ortaya koyan çalışmalara kısaca değinmektir.